Nguồn gốc và mục đích của đốt lửa trại


	I. NGUỒN GỐC LỬA TRẠI 1. Lửa trại từ đời sống Tập tục đốt Lửa Trại có lẽ đã có nguồn gốc từ rất lâu đời nơi những bộ tộc châu Mỹ, châu Á và châu Phi, ngay sau khi loài người tìm ra cách “bắt” và “nuôi” được Lửa Trời như một phát minh vĩ đại để ra khỏi kiếp cái sống “ăn lông ở lỗ” nguyên thủy sơ khai. Đầu tiên, Lửa được đốt lên chỉ nhằm mục đích mưu sinh giữa thiên nhiên khắc nghiệt, như để nấu nồi cháo bắp ngô và kê, hoặc để nướng món thịt rừng vừa săn được trong ngày, để xua tan cái giá lạnh khi đêm về, để sấy khô những bộ lông thú làm y phục, và nhất là để phòng vệ chống lại các loài thú dữ thường đi săn mồi vào ban đêm. Trong khi chờ đợi bữa ăn, người ta nhảy múa ca hát như thể để bày tỏ nỗi vui mừng yên tâm vững dạ trước thành quả hái lượm và trồng trọt của giới phụ nữ, của việc chăn thả các đàn súc vật đã thuần hóa và săn bắt các loại thú rừng của cánh đàn ông. Đôi khi, những đứa trẻ suốt ngày phải ở trong hang động, hoặc sau này phải ở trong những túp lều trên cây, giờ đây được ở bên cha mẹ, chơi đùa nghịch ngợm nhảy múa với nhau một cách tự do thoải mái. Ngọn Lửa giữa rừng hoặc giữa đồi nương quả thật là một niềm vui thú kỳ diệu. Thức ăn đã chín, rượu cất từ các loại hoa quả và lúa được mang ra làm tăng thêm các ý vị hoang sơ giữa thiên nhiên... Dần dần, Lửa mang đậm tính cách thiêng liêng của các nghi lễ thơ øcúng thần Lửa, thần Rừng, thần Núi và thần Sự Sống. Các buổi lễ được khởi sự bằng nghi thức Gọi Lửa, Tế Lửa và sau đó không thể không kèm theo các điệu vũ quanh Lửa, diễn tả chính cái chức năng sinh sản phong nhiêu của người đàn bà và khả năng chiến đấu dũng cảm của người đàn ông. Các điệu nhảy múa bên lửa được đệm bằng các loại nhạc cụ thuộc về bộ gõ như trống, cồng, chiêng, thanh la, và bộ hơi như khèn, sáo... càng làm cho bầu khí quanh Lửa vừa rộn rã vui tươi, lại vừa thâm u kỳ bí. 2. Lửa trại của Hướng Đạo Từ những thập niên đầu của thế kỷ 20, khi phong trào Hướng Đạo ra đời và phát triển, vị sáng lập là ngài Ba-đân Pâu-ueo ( Sir Baden Powell, BP, gọi tắt là cụ Bi Pi ) vốn là một danh tướng trong quân đội vương quốc Anh, đã hiểu rõ sự tuyệt vời của bầu khí và môi trường thiên nhiên, trong đó có khung cảnh của những đêm Lửa Trại giữa rừng hoang sơ, sẽ đóng một vai trò quan trọng trong việc rèn luyện và giáo dục thanh thiếu niên về mọi mặt kỹ năng, phương pháp mưu sinh thoát hiểm, vui chơi sinh hoạt, cũng như bồi đắp nhân cách công dân và đời sống tập thể. Tại một hòn đảo nằm ngoài khơi vương quốc Anh tên là Brao-xi ( Brown Sea ), cụ Bi Pi đã tổ chức thử nghiệm những Ngày Trại và những Đêm Lửa Trại đầu tiên cho một nhóm thiếu niên, là tiền thân của các Hướng Đạo Sinh ( Scout ) sau này. Từ đây, Đêm Lửa Trại trở thành một nội dung không thể thiếu được trong chương trình các kỳ trại Họp Bạn hay Huấn Luyện của phong trào Hướng Đạo. Các mẫu Đêm Lửa Trại được huấn luyện đặc biệt cho các Huynh Trưởng lớn ngay tại Gin-ueo ( Gilwell ) nước Anh, là Trại Trường của Hướng Đạo Thế Giới. Ngày nay, không chỉ có phong trào Hướng Đạo, các đoàn thể tôn giáo ( như: Thiếu Nhi Thánh Thể, Hùng Tâm Dũng Chí... ) hay thuần túy dân sự ( như: các Câu Lạc Bộ Kỹ Năng, các Nhóm Du Lịch Dã Ngoại, Du Thám Thanh Niên... ) ở khắp các nước, có đối tượng giáo dục là giới trẻ, đều mạnh dạn đưa chương trình Đêm Lửa Trại vào như một trong những sinh hoạt chính yếu của mình. Còn gì vui thú và xúc động hơn, khi màn đêm dần tỏa lan khắp thiên nhiên bao la hùng vĩ, giữa một cánh rừng thưa, trên một đỉnh núi cao, nơi một buôn làng hoang sơ của người dân tộc, người ta được ngồi vòng tròn bên nhau, nghỉ ngơi sau một ngày thám du hoặc huấn luyện căng thẳng và mệt mỏi, trò chuyện và trao đổi kinh nghiệm, ca hát và nhảy múa, thinh lặng và tĩnh tâm ngay chung quanh một đống Lửa Hồng... II. MỤC ĐÍCH LỬA TRẠI Về chiều sâu, Đêm Lửa Trại nhắm tới việc Giáo Dục và Huấn Luyện ngay trong lúc vô tư vui chơi và nghỉ ngơi thư giãn. Nó chẳng những làm cho mọi nhịp đập con tim được xúc cảm chan hòa cùng muôn thọ tạo, mà còn là một dịp tự nhiên làm phát triển trí tưởng tượng, óc quan sát, năng khiếu nghệ thuật, cởi mở cả về mặt tâm lý ứng xử và tâm lý chiều sâu. Bên ánh sáng bập bùng kỳ ảo của Đêm Lửa Trại, tất cả các em, vốn dĩ cởi mở hay còn khép kín, rất đa năng hay còn mặc cảm kém tài, đều có thể hòa nhập với nhau trong những trò chơi nho nhỏ lý thú, hát những bài ca sinh hoạt thân thương, hoặc trình diễn những tiết mục văn nghệ bỏ túi đôi khi hết sức buồn cười nhưng lại thấm thía sâu xa... Thật là sung sướng nếu sau một ngày hoạt động phục vụ, hoặc họp bạn vui chơi hết mình, cũng có khi là đã quá căng thẳng với những tiết dự khóa huấn luyện về lý thuyết và thực hành kỹ năng trong ngày, giờ đây, cá nhân mỗi người, cũng như cả tập thể Đội, nhóm được cười đùa ca hát thoải mái. Thỉnh thoảng, được xen kẽ vào những khoảnh khắc thích hợp nhất bằng những mẩu chuyện lịch sử hào hùng của dân tộc, những truyền thống tự hào của phong trào, của đoàn thể và của Nhóm mình thông qua lời kể rưng rưng cảm động của các Huynh Trưởng đã bạc đầu. Lại thêm các tình huống, các hiện tượng đáng phê phán của xã hội nói chung, của tập thể mình nói riêng, thông qua Đêm Lửa Trại, đã được cấp tốc dàn dựng thành các tiểu phẩm, các màn hài kịch châm biếm, dí dỏm, hiệu quả “tâm lý trị liệu” và giáo dục lại rất cao, đỡ đi bao nhiêu là bài giáo đục đạo đức khô khan của các Huynh Trưởng, các Giáo Lý Viên, mà thường ngày vẫn bị các em coi là “biết rồi, khổ lắm, cứ nói mãi”. Cũng có khi, đối với độ tuổi lớn hơn, đặc biệt là ngành Tráng, nhân bầu khí khoáng đạt bên đống Lửa, anh em có thể đóng góp thẳng thắn cho nhau như một kiểu “cạo gió bôi dầu” trong tinh thần yêu thương huynh đệ. Như vậy, những đêm đốt Lửa vừa giúp phát triển các khả năng tự nhiên, lại vừa gợi mở và nuôi dưỡng một cách âm thầm một chiều sâu nhân bản và siêu nhiên nơi bạn trẻ. Tùy từng lứa tuổi, các đêm đốt Lửa được tổ chức với nhiều hình thức khác nhau, đáp ứng đúng nhu cầu tinh thần và thích hợp với điều kiện tâm sinh lý: 1. Lứa tuổi thiếu nhi ( ngành Ấu ): Hình thức Hoa Đỏ, chỉ kéo dài 45 phút đến một giờ; gồm nhiều tiết mục múa hát có xen kẽ trò chơi nhỏ và các câu truyện kể; có bánh kẹo cho thêm vui; kết thúc tối đa lúc 21 giờ để đi ngủ. 2. Lứa tuổi thiếu niên và dậy thì ( ngành Thiếu và ngành Kha ): hình thức Lửa Trại, được kéo dài từ một giờ đến một giờ rưỡi; có gọi Lửa và nhảy Lửa; phần văn nghệ có ca, múa, kịch, hoạt cảnh, ảo thuật, xen kẽ trò chơi; có thể có một nồi chè; kết thúc tối đa vào lúc 22 giờ để đi ngủ. 3. Lứa tuổi thanh niên và huynh Trưởng ( ngành Tráng ): hình thức Lửa Dặm Đường, được quyền kéo dài qua đêm không ngủ; không cần gọi Lửa và nhảy lửa; có thể tổ chức trong nhà, trên sân thượng, ngoài vườn, trên bãi biển; phần văn nghệ hoàn toàn để tự phát, chính yếu là trò chuyện chia sẻ theo một chủ đề; có thể có nướng thịt rừng, lùi khoai và bắp ngô, uống chút bia hoặc uống trà, cà-phê...